

Środa


Cel
Celem szkolenia jest zdobycie przez uczestników praktycznej wiedzy z zakresu prawa autorskiego, zarówno co do podstaw uregulowań prawnoautorskich, jak też specjalistycznej wiedzy związanej z działalnością jednostek muzealnych, galerii i biur wystaw artystycznych (m.in. organizacja wystaw, zawieranie umów, digitalizacja, prawo do wizerunku osób i muzealiów).
Znajomość reguł jakimi rządzi się prawo autorskie jest fundamentalnym warunkiem korzystania z utworów w sposób nienaruszający związanych z nimi praw wyłącznych, a tym samym w sposób pozwalający na uniknięcie cywilnoprawnych i karnych konsekwencji naruszenia tych praw.
Czas trwania
Typ szkolenia
Online
Szkolenie prowadzone w czasie rzeczywistym (na żywo) za pomocą platformy online.
Metodyka
- dyskusja
- kazusy
- prezentacja
- wykład
Grupa docelowa
Szkolenie adresowane jest do osób, które nie dysponują kierunkowym wykształceniem prawniczym, przy czym dla osób dedykowanych do obsługi prawnej muzeum szkolenie stanowi istotne uzupełnienie i pogłębienie wiedzy prawnoautorskiej w zakresie funkcjonowania jednostek muzealnych, galerii i biur wystaw artystycznych oraz dla wszystkich osób zainteresowanych tą tematyką.
Prowadzący
Adwokat, Senior Associate w kancelarii Eversheds Sutherland Poland, absolwent kulturoznawstwa na specjalizacji krytyka i promocja sztuk plastycznych (UMCS), absolwent historii sztuki (UW).
więcejProgram
Dzień 1
02.03.2022 (Środa)
Wprowadzenie do prawa autorskiego:
-
- źródła prawa (ustawa, akty normatywne, konwencje międzynarodowe);
- zakres obowiązywania przepisów prawa autorskiego:
- właściwość prawa, właściwość sądu, współpraca z podmiotami zagranicznymi,
- wykorzystanie materiałów lub obiektów powstałych poza granicami RP lub stanowiących własność podmiotów zagranicznych,
- umowy wypożyczenia, depozytu i transportu z aspektem zagranicznym,
- tzw. immunitet jurysdykcyjny – ochrona prawna rzeczy ruchomych o wartości historycznej, artystycznej lub naukowej wypożyczonych z zagranicy na wystawę czasową organizowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (rozdział 4a ustawy o muzeach);
- nowelizacja prawa autorskiego w zakresie działalności muzealnej, galerii i BWA:
- utwory osierocone,
- utwory niedostępne w obrocie,
- prawo cytatu,
- utrwalenie przejściowe lub incydentalne;
- autorskie prawa majątkowe:
- zasada tzw. monopolu twórczego,
- czas ochrony praw majątkowych,
- wygaśnięcie praw majątkowych „domena publiczna”,
- zasady obliczania terminów wygaśnięcia praw autorskich,
- utwór a egzemplarz;
- autorskie prawa osobiste:
- pojęcie autorskich praw osobistych,
- teoretyczny i praktyczny czas ochrony praw osobistych,
- prawo do autorstwa,
- prawo do nienaruszalności formy i treści utworu tzw. integralności,
- prawo do integralności a twórczość zależna i modyfikacje utworu.
Podstawowe pojęcia prawa autorskiego:
-
- twórca w prawie autorskim:
- utwory pracownicze,
- umowy zlecenia, umowy o dzieło,
- dzieła osierocone,
- utwory współautorskie,
- dzieła łączne i rozłączne,
- połączenie utworów w celu ich wspólnego rozpowszechniania,
- domniemanie autorstwa,
- ocena stopnia wkładu twórczego,
- działalność twórcza a działalność techniczna: reprodukcje dzieł sztuki, digitalizacja, odtworzenia lub restauracje obiektów,
- działanie na zlecenie lub pod nadzorem artysty,
- ochrona praw autorskich a okoliczności dotyczące twórcy, np. sztuka generowana przy użyciu komputera;
- utwór w prawie autorskim:
- relacje pomiędzy pojęciami muzealiów i dzieł sztuki a utworem na gruncie prawa autorskiego,
- utwór plastyczny a jego egzemplarz – reprodukcje i odtworzenia dzieł sztuki na potrzeby wystawy,
- fotografie,
- serie limitowane i kolekcjonerskie,
- pojęcie oryginału egzemplarza dzieła sztuki na gruncie prawa autorskiego (droit de suite),
- problematyka ochrony utworów sztuki współczesnej i nowoczesnej (np. spór w zakresie ochrony prawnej sztuki współczesnej – land art, video art, ready-made, sztuka abstrakcyjna),
- problematyka własności egzemplarzy dzieł sztuki (własność dzieła wykonanego z materiałów będących własnością muzeów lub sponsora, dzieła sztuki realizowane w przestrzeni publicznej);
- twórczość zależna:
- opracowania-utwory samoistne i niesamoistne,
- utwory inspirowane,
- utwór z tzw. zapożyczeniami (cytat, plagiat),
- twórczość zależna (opracowania, tłumaczenia, adaptacje, przeróbki);
- umowy z zakresu prawa autorskiego:
- ogólna charakterystyka umów,
- umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe,
- umowy licencyjne (wyłączne, niewyłączne, czasowe, na czas nieoznaczony),
- istotne elementy umów (strony, terytorium, czas trwania),
- wynagrodzenie,
- terminy wypowiedzenia,
- odbiór,
- kary umowne;
- pola eksploatacji:
- istota pól eksploatacji,
- nazwane i nienazwane pola eksploatacji,
- konstruowanie pól eksploatacji,
- pola eksploatacji specyficzne dla muzealiów oraz sztuk wizualnych;
- problematyka autorskich praw osobistych w umowach:
- rodzaje praw autorskich osobistych,
- potencjalne ryzyka naruszenia praw osobistych,
- dozwolone klauzule umowne dotyczące praw osobistych m.in. upoważnienie do wykonania praw osobistych lub zobowiązanie do niewykonywania,
- autorskie prawa osobiste a utwory zależne, modyfikacje, zmiany reprodukcji utworów;
- umowy prawnoautorskie a sztuka współczesna:
- specyfika umów dotyczących sztuki współczesnej,
- dzieła audiowizualne,
- sztuka video,
- sztuka konceptualna,
- found footage film,
- utwór a egzemplarze dzieła sztuki.
- twórca w prawie autorskim:
Prawnoautorskie aspekty organizacji wystaw:
-
- wystawa a prawa autorskie osobiste twórców:
- istota autorskich praw osobistych twórców w kontekście wystaw,
- oznaczanie autorstwa przy obiektach (zakres niezbędnych informacji, forma i treść opisu obiektu),
- prawo do nienaruszalności formy i treści utworów tzw. integralności (błędny sposób ekspozycji, ingerencja w „wygląd” oryginału obiektu lub jego reprodukcji),
- naruszenie prawa do rzetelnego wykorzystania utworu;
- autorskie prawa majątkowe w kontekście organizacji wystawy:
- podstawy prawne wystawienia i wykorzystania obiektów na wystawie (m.in. umowy z twórcami, wygaśnięcie autorskich praw majątkowych, prawo cytatu, dysponowanie wyłącznie własnością obiektu a uprawnienie do ekspozycji, wystawienie obiektów znajdujących się w depozycie lub wypożyczonych),
- pola eksploatacji utworu związane z organizacją wystawy w muzeum (m.in. udostępnianie, rozpowszechnianie, ekspozycja);
- dozwolony użytek publiczny dotyczący wystaw – działania promocyjne i informacyjne:
- informowanie o wystawie w zakresie sprawozdania o aktualnych wydarzeniach m.in. wernisaż, finisaż (art. 26 pr. aut),
- prawo cytatu a publikacje związane z wystawą (art. 29 pr. aut.),
- własność obiektu a ekspozycja na wystawie m.in. problematyka uprawnienia do ekspozycji i pobierania opłat za wstęp (art. 32 ust. 1 pr. aut),
- rozpowszechnianie utworów wystawionych na wystawie a katalogi wystawowe i publikacje związane z wystawą czasową lub stałą (art. 33 pkt 2 pr. aut),
- reklama wystawy publicznej a wykorzystanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów (art. 33 z indeksem 3 pr. aut.);
- wystawa jako przedmiot ochrony prawa autorskiego:
- problematyka praw autorskich do utworów tworzonych na potrzeby konkretnej wystawy (m.in. „pomysł” na wystawę, scenariusze wystaw projekty wystaw, teksty związane z publikacjami, teksty promocyjne – utwory pracownicze a umowy cywilnoprawne),
- wystawa jako utwór – zakres ochrony,
- uprawnienia osób trzecich (zwiedzających, mediów) do dokumentowania oraz informowania o wystawie;
- wizerunek osób i muzealiów:
- pojęcie wizerunku, zakres ochrony, wymóg zgody, wykorzystanie wizerunku bez obowiązku uzyskania zgody (trzy wyjątki),
- roszczenia z tytułu naruszenia wizerunku, wizerunki w materiałach promocyjnych, pracowników, wizerunki na wydarzeniach (m.in. szkolenia, konferencje, imprezy masowe, imprezy publiczne), regulaminy wydarzeń a zgoda na utrwalanie i rozpowszechnianie wizerunku);
- utrwalanie wydarzeń:
- problematyka prawa do wizerunku,
- prawa osób dokonujących utrwalenia, rejestracji i montażu relacji z wydarzeń;
- problematyka tzw. wizerunków muzealiów:
- relacje pomiędzy prawem do wizerunku osoby fizycznej a tzw. „wizerunkiem” rzeczy,
- uprawnienie właściciela do decydowania o tzw. „wizerunku” rzeczy,
- „wizerunki” muzealiów w kontekście art. 25a ustawy o muzeach,
- muzealia zawierające wizerunki osób (portrety, zdjęcia archiwalne),
- problematyka dóbr osobistych w kontekście materiałów archiwalnych (np. listy, pamiętniki).
- wystawa a prawa autorskie osobiste twórców:
Digitalizacja i fotografia:
-
- dopuszczalność digitalizacji i udostępniania wizerunków muzealiów w zależności od statusu prawnoautorskiego
- dopuszczalność i zasady udostępnienia wizerunków muzealiów ze względu na status utworu (m.in. utwór chroniony – brak wygaśnięcia autorskich praw majątkowych, domena publiczna – wygaśnięcie autorskich praw majątkowych, tzw. dzieła osierocone),
- dopuszczalność i zasady udostępnienia wizerunków muzealiów ze względu na osobę uprawnionego i podstawę prawną (m.in. muzeum, twórcy, spadkobiercy, darowizny dzieł sztuki, dozwolony użytek utworów chronionych, umowy) art. 25a ustawy o muzeach a digitalizacja i udostępnianie wizerunku muzealiów;
- podstawy prawne wykorzystania fotografii:
- wygaśnięcie autorskich praw majątkowych do fotografii (domena publiczna),
- brak ochrony prawa autorskiego (problematyka reprodukcji dzieł sztuki 2D),
- umowy i zgody twórców lub ich spadkobierców na wykorzystanie fotografii (umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe, umowy licencyjne),
- dozwolony użytek utworów fotograficznych (prawo cytatu plastycznego lub fotograficznego, sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, fotorelacje, fotografia utworów zlokalizowanych w przestrzeni publicznej, reklama i promocja wystaw i zbiorów fotografii),
- własność egzemplarza (reprintu, odbitki) a uprawnienia do eksploatacji utworu fotograficznego,
- wykorzystanie tzw. osieroconych fotografii (brak możliwości ustalenia twórcy lub spadkobierców);
- problematyka prawnoautorska fotografii „dawnej”:
- zasady ochrony i eksploatacji tzw. fotografii dawnej,
- prawnoautorskie relacje pomiędzy ustawą z 1926 roku, z 1952 roku i 1994 roku,
- ustawa z 1952 roku – konieczność umieszczenia noty copyrightowej dla powstania ochrony, brak ochrony fotografii reporterskiej, czas trwania ochrony autorskich praw majątkowych na gruncie poprzednich ustaw z 1926 roku i 1952 roku, a obecne uregulowania,
- problematyka wykorzystania fotografii powszechnie znanych a ochrona praw fotografów.
- dopuszczalność digitalizacji i udostępniania wizerunków muzealiów w zależności od statusu prawnoautorskiego
Sesja pytań i odpowiedzi.
Agenda jest orientacyjna i może ulec zmianie.
Czas omówienia poszczególnych punktów programu zależny jest od liczby osób biorących udział w szkoleniu.
Lokalizacja
Lokalizacja
Szkolenie będzie przeprowadzone za pomocą platformy do szkoleń online/konferencji. Szkolenie online realizowane jest na żywo w wyznaczonym dniu i godzinach.
Koszt
Koszt udziału w szkoleniu online:
- 549 zł (dot. zgłoszeń i rezerwacji dokonanych do 25-02-2022)
- 649 zł (dot. zgłoszeń i rezerwacji dokonanych po 25-02-2022)
Wykonawca nie jest płatnikiem VAT
Koszt udziału w szkoleniu online obejmuje:
- certyfikat (wer. elektroniczna)
- materiały szkoleniowe (wer. elektroniczna)